Taizé Conferentie
In maart ben ik, Sandra Rijswijk, vanuit de gemeente in Almere met Kerk In Actie naar de Taizé Youth Conference in Beiroet Libanon geweest. Nadat mijn man (Albertjan Rijswijk) en ik in de gemeente Het Kruispunt getrouwd zijn, ben ik de Facebook-pagina gaan volgen. Gelukkig, want hier zag ik de oproep van Kerk in Actie om mee te gaan naar de Taizé-conferentie in Beirut–Libanon. De eerste Taizé Conferentie in het Midden Oosten in samenwerking met de Midle Eastern Church Counsil. Taizé is een kloostercommune waar jaarlijks duizenden jongeren samenkomen om, samen met de broeders, verdieping in het geloof te krijgen.
Naast de conferentie hebben wij ook enkele projecten van Kerk in Actie bezocht. Kerk in Actie heeft dit initiatief ondernomen om de connectie tussen de westelijke- en oostelijke christenen te versterken. Ik ben dan ook vanuit mijn gemeente (Almere Stadspoort) uitgezonden. Graag wil ik ook jullie meenemen in mijn ervaringen aldaar. Dit doe ik door middel van de tool van Kerk-in-Actie waarmee ze dergelijke reizen voorbereiden en naderhand verwerken. Het beschrijft de reis die ik, samen met 15 andere jongeren, heb gemaakt door middel van een vierluik aan ontmoetingen:
1. Ontmoeting met de Ander:
Ontmoetingen met de ander zijn er in overvloed op zo’n reis. Op het event alleen waren 1600 jongeren van 44 nationaliteiten die allemaal samen kwamen om het geloof te belijden en te verdiepen. Je spreekt heel veel mensen op zo’n reis. Al mijn talen heb ik weer kunnen oefenen en ophalen. Iedere ontmoeting was intens, inspirerend en bemoedigend. Ook de ontmoetingen met christenen uit oorlogsgebieden en die bedreigd worden vanwege hun christen-zijn (denk aan Irak, Iran en Palestina). Een paar ontmoetingen hebben op mij een diepe indruk gemaakt.
Gastgezin:
Tijdens het event ben ik te gast geweest in het gezin van Rakif en Sabine, hun 3 dochters en Tetta (oma). Voordat ik op reis ging heb ik mij hier best wel druk om gemaakt. Ik vond het erg spannend om zo dicht bij wildvreemde mensen te zijn. Voor niets overigens, want ik ben met open armen ontvangen in hun gezin, huis en hart. De eerste avond werd ik direct verwelkomd met zoet geurende bloemen uit de tuin en een verse citroen. Op het laatst heb ik die gebruikt in een drank om te voorkomen dat de citroen beschimmelde, maar met pijn in mijn hart. Van vrijdag tot en met dinsdagochtend hebben zij mij verzorgd, gevoed (in overvloed) en overal naar toe gebracht. Het is heel bijzonder om zo deel uit te mogen maken van een gezin. Dit is overigens vast gebruik van Taizé tijdens grote evenementen, in navolging van Jezus die ook vaak te gast was bij mensen thuis.
Ousammah
In mijn centre zat een groep Syrische seminarie studenten die in Libanon hun opleiding krijgen om straks in Syrië een kerkgemeenschap te leiden. Ousammah is één van hen. Hij heeft, door de oorlog, besloten om zijn volledige leven te wijden aan de kerk en aan het weeshuis waar hij zich aan verbonden heeft. Hij ziet het als zijn roeping om voor die kinderen de vader te zijn die zij verloren hebben. Om die reden heeft hij dan ook besloten om niet te trouwen Zijn overtuigingskracht, zijn liefde voor en toewijding aan de wezen hebben diepe indruk op mij gemaakt. Op de laatste dag had hij, in het frans, voor mij en mijn gezin een zegen voorbereid. Dat was zeer indrukwekkend om te ontvangen. Na dat moment moest ik even met Albertjan bellen om weer tot rust te komen.
2. Ontmoeting met de Samenleving:
In die 7 dagen hebben we intens kennis gemaakt met de Libanese samenleving. Een paar belangrijke elementen:
Libanezen:
De Libanezen gaan prat op hun gastvrijheid en eten. Beide absoluut terecht! Ontbijt, lunch en avondeten met het lekkerste eten. Van gekruide worstjes, versgebakken platte broden, za’atar (tijmmengsel) tot aan sterke Arabische koffie, vers geperste sinaasappelsap toe. En nog veel meer.
Ze hebben een lange historie. In Biblos (een heel mooi, heel oud stadje) werd veel papyrus gemaakt en verscheept naar Egypte. In Baälbek staan prachtige ruïnes van Jupiter, Venus en Bacchus. Die overigens weer gemaakt zijn op de ruïnes van de tempels voor Baäl (ja, die uit het oude testament). Er zijn Jezuïtische wijngaarden met heerlijke wijn en druipsteengrotten met ruimtes die 100Meter meten tussen plafond en vloer. Een absolute aanrader als vakantieland.
Vluchtelingenscholen:
Een ander deel van de samenleving hebben wij ontmoet tijdens onze tocht langs projecten van Kerk in Actie. Het land wordt ook overspoeld met (Syrische en Palestijnse) vluchtelingen, meer dan 1 miljoen Syrische vluchtelingen op ongeveer 5 miljoen inwoners. De kinderen mogen niet deelnemen aan het Libanese onderwijs en lopen zo een ernstige onderwijs achterstand op, naast andere achterstanden. De Presbyteriaanse en Baptisten gemeentes willen hier verandering in brengen door middel van daden.
Na een klimtocht over de bergen met prachtig uitzicht op de wolken beneden ons in de dalen, kwamen we in de vallei waar her en der groepjes tenten staan, op akkers en tussen woningen in. Daar waar een beetje plek is en mensen een stukje grond kunnen huren of gebruiken staan tenten. Niet zoals we op het journaal zien in georganiseerde kampen met VN-tenten.
De eerste school is een Presbyteriaanse school die iedere dag een ronde rijdt met busjes om kinderen op te halen, ongeacht hun religieuze achtergrond. De directrice vertelde dat de eerste maand dat de kinderen op school zijn, zij eerst normale omgangsvormen moeten leren. Schelden, schreeuwen, slaan en trappen zijn niet-geaccepteerde vormen van communicatie. De frustratie, wanhoop en verdriet van de directrice was van het gezicht af te lezen en te voelen.
Hier heb ik twee klassen Engelse les mogen geven door te vertellen over Nederland. We hebben afgesloten met oud Hollands koekhappen met ontbijtkoeken die ik had meegenomen. Voor sommige de eerste maaltijd die dag. Hilariteit alom, ook om het idee dat we hier in Nederland lager dan de zee wonen, ons op fietsen vervoeren en dan nog 3 personen op een fiets ook! (we zijn 2 fietsers tegen gekomen, die hebben we aangesproken en dat bleken Hollanders te zijn).
Na een vlugge lunch zijn we naar de tweede school gegaan (een Baptisten school) in strenger Soenitisch gebied. Ook hier weer gehad over de abominabele toestand waarin de kinderen verkeren, met slechte hygiëne en weinig eten. Nadat er tandartsen uit de VS langs waren geweest aten de kinderen de gekregen tandpasta op. Dat is tenslotte ook buikvulling.
De kinderen waren fantastisch. Het bijzondere is dat ze niets hebben, maar alles geven wat ze dan wel hebben: aandacht, liefde, vrolijkheid en heel veel knuffels. Het liefste zou je ze allemaal inpakken en meenemen naar het veilige Nederland.
Na een kringgebed met het zicht op de besneeuwde bergtoppen die de grens met Syrië aanduidde en onder toeziend oog van de kinderen met uitzicht op de tenten zijn wij weer in onze warme, veilige bus gestapt. Bij het verlaten van de Beqqa-vallei begon het te hagelen. Niemand van ons was in staat een woord te zeggen. Allemaal waren we in gedachten bij de kinderen die we net hadden gesproken en omhelsd. Die nu in de koude hagel en modder verder leven..
3.Ontmoeting met spiritualiteit:
Gebedsdiensten
Het middagprogramma (inclusief lunch, middaggebed, workshops, avondeten en avondgebed) vond plaats in de Seaside Arena in het centrum van Beirut aan de middellandse zee. De arena was prachtig ingericht met de oranjekleurige doeken die kenmerkend zijn voor Taizé. Tijdens de diensten werden de Taizé liederen afgewisseld met liturgische zang vanuit één van de orthodoxe christelijke stromingen. Het blijft indrukwekkend om dan met 1600 jongeren bij elkaar te zitten in een gebedsviering en de 10 minuten meditatieve stilte ook daadwerkelijk stil te zijn.
Bijbelstudies
In de ochtenden waren alle 1600 deelnemers verdeeld over 11 centra door Beirut heen. Daar was het ochtendgebed en de Bijbelstudies. Het centrale thema was de Ceder-boom. Dit is het symbool van Libanon en wordt ook beschreven in de bijbel (niet minder dan 72 keer in het Oude Testament). Tijdens de studies was de leidraad Psalm 92 vers 13. De boodschap was om als jongeren onze wortels te verdiepen in het geloof, de kracht van de stam in gebed en gemeente te sterken en ons uit te strekken naar de wereld om ons heen. Uit te strekken zoals de takken van de Ceder-boom die wijd uitgroeien. Dit was ook de oproep van broeder Aloïs tijdens de viering op maandag 25 maart, Maria Annuciation. Zoek de overeenkomsten in plaats van de verschillen. In iedere moslim zit een beetje christen en in iedere christen een beetje moslim (in de koran wordt Maria ongeveer 25x genoemd en 25 maart is ook echt een gezamenlijke feestdag).
4.Ontmoeting met jezelf:
De ontmoeting met jezelf hebben we allemaal als heftig ervaren. Voor mij was het de heftigst. Daarbij breek ik nog altijd in huilen uit. Je bent uitgeput door alle emoties en indrukken. Ik heb meer dan een zinloze helft nog niet geschreven van wat er die week gebeurd is. Dan de confrontatie met de slachtoffers van oorlog en de impact, dat dringt in je botten door. Dan kan je niet meer praten en heb je geen woorden meer. In deze week ben ik uitermate positief onder de indruk geraakt van de medewerkers van Kerk-in-Actie en de projecten die ze daar steunen en hoe ze met hun donaties om gaan. Zelf heb ik dan ook mijn donatie verhoogd.
De thuiskomst was ook erg lastig. De omgekeerde cultuurschok was groot. De dankbaarheid om hier in Nederland te wonen des te groter. Bij de 4 en 5 mei herdenking dan ook extra respect voor onze (groot)ouders die Nederland na de oorlog weer opgebouwd hebben en gestreden hebben voor vrijheid, vrede en stabiliteit. Dat is een groot goed.
Gebed gevraagd:
In Libanon, de Maronitische gemeente waar ik te gast was, heb ik gevraagd om voorbede voor Nederland. Wijsheid, geduld en geloof om door te zetten en te volharden in geloof in een samenleving die geloof wegzet als achtergesteld. Jullie wil ik vragen om gebed voor de volgende punten:
Kracht, wijsheid en moed voor de directrices en leraressen op de vluchtelingenscholen
Rust en geloof voor Ousammah en de andere seminarie studenten om hun roeping te vervullen
Inspiratie en zegen voor de Maronitische gemeente die mij zo gastvrij ontvangen heeft
Zegen en dank voor Rafik en Sabine en Mia Rita (dochter die met mij het programma heeft gevolgd) die mij dagenlang hebben verzorgd, rond gereden en mij een thuis in Libanon hebben gegeven.
Wijsheid, geduld en geloofskracht aan de religieuze leiders in het Midden Oosten om toe te werken naar een langdurige oplossing.
Zegen voor de broeders van Taizé die keer op keer grenzen doorbreken en vanuit nederige dienstbaarheid volharden in het christelijk geloof en dat uitdragen. Ook op plekken waar dat volledig onlogisch en onveilig lijkt.
Sandra Rijswijk